Tijdens onze zomervakantie in Zeewolde (Erkemederstrand) heb ik met de (tr)uSDX , de QDX transceivers en diverse antenneopstellingen hele leuke verbindingen kunnen maken in SSB en met FT8. Naast vakantie vieren was het doel om eens met de verschillende antennes te testen. Helaas hebben we veel regen gehad waardoor het testen en uitproberen beperkt bleef tot het opzetten van drie verschillende versies.
Antenneopstelling 1 – Rybakov / Random wire vertical Als antenne heb ik de Rybakov antenne als eerste opgezet. Niet helemaal, want de 7,6 meter ‘straler’ kon recht langs de nieuwe 10 meter fyberglass mast naar beneden hangen in plaats van om de hengel wikkelen als ‘helical’. En ik gebruikte de zelfgebouwde 9:1 UnUn in plaats van de LDG 4:1 UnUn. Als counterpoise een 7,6 meter lange draad over de grond. Dus eigenlijk een random wire antenne. Deze antenne kon ik tunen op 20, 30, 40, 60 en 80 meter.
Antenneopstelling 2 – Inverted V De volgende dag heb ik een halve golf inverted V voor 40 meter opgehangen met 2 x ~10 meter draad. De dipole centre (draadantenne voedingspunt met SO-239) van HFKits was nog net op tijd binnen. De draden had ik helaas iets te kort geknipt omdat ik geen rekening had gehouden met de lussen aan de dipole centre kant, dus moest ik aan beide kanten ongeveer 10cm draad erbij knopen. Uiteindelijk was de SWR 1,86:1 dus prima. Omdat we op een camping / park stonden kon ik de draden niet heel ideaal weg spannen. Beide draden stonden 120 graden van elkaar (i.p.v. 180) en een vliegertouw aan de andere kant. Dit maakte een ‘soort van ster’ om de hengel een beetje rechtop te houden. Nadat we die ochtend terug kwamen van een bezoek aan de plaatselijke supermarkt bleek de hengel met donder en geweld ingeschoven te zijn. Gelukkig zonder grote schade. Alleen de dop aan de onderkant van de hengel is geknapt. De hengel weer uitgeschoven en ook stevig ‘uitgetrokken’….
Doordat het hard zou gaan waaien heb ik de inverted V de dag erna weer naar beneden gehaald. Ik vertrouwde het vliegertouw toch niet helemaal. En met de eerdere inschuif ervaring, de hengel ook niet. De inverted V weegt best wel veel voor de hengel omdat de dipole centre en coaxkabel aan het topje hangen (tweede element van boven, dus niet de dunste), inclusief de 2 x 10 meter draad.
Antenneopstelling 3 – Random wire vertical Als derde ‘versie’ antenne heb ik een draad van ruim 13 meter (nog steeds niet exact opgemeten) om de 10 meter hengel gewikkeld als helical en een couterpoise van 7,6 meter over de grond met de 9:1 UnUn geplaatst. Dit was ongetwijfeld bestand tegen de harde wind. Vanaf de 9:1 UnUn zat 12 meter Hyperflex 5 coax naar een 1:1 mantelstroomfilter. Dit stuk coax werkt ook als counterpoise. En daarna een stuk van 1,5 meter naar de Kanga Transmatch QRP antenna tuner. Deze antenne kon ik tunen op 20, 30, 40, en 80 meter.
QSO’s maken en de bevindingen De laatste, derde versie antenne werkte voor mij het beste. Hele leuke verbindingen kunnen maken met FT8 (call PE2V). Hiervoor gebruikte ik de QDX Digital Transceiver met 4 á 5 Watt. De grootste afstand is LU1ZV in Antarctica met 13929 KM! Esperanza Base – ARG-04 – IOTA AN-013. Ook heb ik Australië en de Verenigde Staten gewerkt. Hieronder de kaart met alle FT8 en enkele FT4 verbindingen, en dat met maar 4 á 5 Watt!
CQ CQ CQ 20 METERS – PE2V/P Op de dag voor vertrek een tijdje CQ geroepen in SSB (call PE2V/P) met de (tr)uSDX 5-Band / Mulitmode QRP Transceiver. En net als de eerste dag was het erg moeilijk met dit lage vermogen van zo’n 5 Watt…. en ondanks het geringe aantal QSO’s was het toch heel erg leuk. Hieronder het kaartje met alle SSB verbindingen.
YouTube Als topper het QSO met IU3RGS op 20 meter. Hij was super enthousiast en heeft ons QSO op zijn YouTube kanaal geplaatst. In dit filmpje is goed te horen dat ik minder hard in de microfoon moet blèren en dat TX overload 999 op het display van de (tr)uSDX ook echt vervorming / clipping betekend… haha
Hoog bezoek – Adrie PD3AR en familie Halverwege de week kwam Adrie PD3AR met familie nog even met de boot voor ons huisje langs. Met de antennes laag konden we elkaar moeilijk op 70 cm en 2 meter spreken maar met de PA0JWX antenne is het toch gelukt. Later nog even naar het sluisje gegaan om ze daar nogmaals te begroeten! We kregen een leuke foto vanaf het water…..!
Gisteren heb ik getest met de 2 definitieve opstellingen voor vakantie en QRP antenne en de QDX Digital QRP transceiver. De antenne die ik ga gebruiken is de Rybakov 806 Vertical, een vishengel antenne. Gewoon, omdat ik nog een hengel heb liggen.
De meeste informatie komt van de WB3GCK website. Ook dank aan Jean-Paul PA9X voor de info!
Wat is eigenlijk een Rybakov?
De Rybakov 806 Vertical is bedacht door Enrico IV3SBE uit Italië (nu 5Z4ES in Kenia). De naam Rybakov is Russisch voor “visser”. Vandaar de vishengel antenne.
De klassieke Rybakov-configuratie is een draad van 7,6 of 8 meter die door een 4:1 UNUN wordt gevoerd. De lengte is niet kritisch, zolang je maar resonantie vermijdt op de banden die van belang zijn. Omdat het een niet-resonante antenne is, moet je een antennetuner gebruiken om hem te laten werken. Ik gebruik hiervoor de Kanga Transmatch QRP tuner. Je moet ook radialen of een ander type aarde gebruiken.
De antenne kan van 80M tot 6M werken (het “806” gedeelte van de naam, neem ik aan). De banddekking hangt af van de gebruikte draadlengte en de mogelijkheden van je tuner. Met een draad van 7,6M kun je zonder problemen 40M en hoger bestrijken. Voor 80M bereik moet je een langere straler gebruiken al lukt het tunen op 80 meter wel met mijn Kanga Transmatch QRP tuner..
Mijn ervaringen met de Rybakov antenne
Als eerste heb ik tijdens het Veron Pinksterkamp de basis opgezet met 2x 7,6 meter draad en de RU-4:1 UnUn van LDG. 7,6 meter om de hengel gewikkeld als een helical straler en 7,6 meter over de grond als radiaal. Dit werkte goed en met de Kanga tuner was de antenne op alle beschikbare QDX banden te tunen: 20, 30, 40, 60 en 80 meter.
Gisteren heb ik een andere versie getest. Dezelfde 7,6 meter als helical straler om de hengel gewikkeld en 6 x 4,8 meter draad als radialen. Ook nu werkt het goed want ik ben zelfs in Alaska gehoord. De antenne is wederom op alle beschikbare QDX banden te tunen: 20, 30, 40, 60 en 80 meter met de hand tuner.
Echt kunnen testen wat het verschil is tussen beide antennes kon nu niet. Beide werken en gebruiken ieder een andere ‘ruimte’ om op te zetten. Gevoelsmatig zal de versie met 6 radialen een betere afstraling hebben en minder grondverliezen maar dat zal de praktijk uit moeten wijzen. Een mooi projectje tijdens de vakantie of een keer QRP portable actief zijn.
Afgelopen pinksterweekend eindelijk weer op het Veron Pinksterkamp gestaan, samen met Marc PD5ST en Adrie PD3AR. Het was een super geslaagd en gezellig Veron Pinksterkamp, dit jaar in Vierhouten op de camping Heidepark Veluwschkarakter. De organisatie was wederom in handen van Benno PA3FBX en was weer helemaal super! Voor ons stond het hele weekend in het teken van rust, eten en drinken. Afgewisseld met lekker met de radiozendamateur hobby bezig zijn. En dat is zeker gelukt. Helemaal door het schitterende weer.
Bekijk hier alle foto’s (en ja, veel van de foto’s gaan over het eten en drinken dus die heb ik eruit gelaten haha)
Na aankomst op vrijdag eerst de GP voor 2 en 70 cm opgezet want de VPK kampradio willen we uiteraard niet missen. Ben PA3DWJ verzorgde net als 24 eerdere jaren ook dit jaar weer de kampradio onder de Call PA25VPK. ’25’ omdat Ben het dit jaar voor de 25ste keer deed. Uiteraard met een speciale QSL kaart. Naast de kampradio call was ook PA6VPK als verenigingscall actief.
Na de kampradio en eten in het dorp hebben we de HF antenne ‘opgezet’… een HyEndFed om een glasfiber hengel van 12 meter. Adrie wilde tijdens het Veron Pinksterkamp minimaal (maximaal ??) 10 verbindingen maken op HF en dat is gelukt 😉
’s avonds naar de feesttent waar Benno PA3FBX ons een demonstratie heeft gegeven over de QO100 amateur satelliet onder het genot van een heerlijk wijntje. Erg leuk om te zien hoe het communiceren via de QO100 werkt.
Op zaterdag mijn eigen ‘vishengel’ antenne geplaatst voor de QDX digitale transceiver. In eerste instantie met 2x 11 meter draad zoals ik dit thuis ook al testte alleen nu met 4:1 UnUn. Het resultaat was niet super en de antenne was nog steeds wat lastig te tunen met de MTM-ATU QRP Transmatch ATU. Dus dan maar terug naar het oorspronkelijke ontwerp; de Rybakov 806 Vertical … met 7,6 meter draad om de hengel en 2 radialen over de grond van dezelfde lengte. Op 20 meter was de antenne nu eenvoudig te tunen, 30 meter ging ook prima. Op 40 en 60 meter lukte het maar met moeite. 80 meter was met de kortere draden niet meer te tunen.
Voor de rest van het pinksterkamp heb ik het zo gelaten. Prima voor een eerste QRP ervaring!! Totaal 55 FT8 / FT4 verbindingen gemaakt en dat met 3 á 4 Watt uit de QDX QRP Digitale transceiver en de Rybakov 806 Verticale antenne…. en dat is best goed, toch? Hieronder de verbindingen op 20, 30 en 40 meter.
Aan de andere kant van het chalet plaatste Marc nog een derde EndFed antenne aan een glasfiber hengel. Ook probeerde Marc met de dualband antenne satellieten te ontvangen. Geregeld kwamen andere VPK bezoekers een praatje maken hoe het precies werkte met het ontvangen van amateur- en weersatellieten.
Zaterdagavond met Dion PE1ORG getest op 70cm met DATV. Ik had alleen de HackRF meegenomen met een HB9CV en een Logper antenne. Helaas was ik het versterkertrapje vergeten mee te nemen waardoor het wat moeilijk ging maar ik was in het chalet naast ons te ontvangen op een HB9CV. Op 23cm was het DATV signaal van Dion uiteraard bij ons prima te ontvangen. Op zondagavond weer DATV en nu ook Alex PA1FOX ontvangen op 13cm met de logper antenne. Dit ging verrassend goed. Helaas kon Alex mij niet ontvangen. met het vergeten versterkertrapje was dit wel gelukt…. maar dat is dus iets voor volgend jaar.
De rest van de tijd veel verbindingen gemaakt met de QDX. Het werkte super. Helaas was er wel, helemaal de eerste dag, erg veel storing waardoor het verbindingen maken af en toe wat moeilijk verliep. Vossenjagen hebben we dit Pinksterkamp helemaal niet gedaan. Dat is wel jammer. Het was in ieder geval super gezellig met z’n drieën en zeker voor herhaling vatbaar. Volgend jaar gaan we dus zeker weer! En uiteraard de organisatie bedankt!
Ben je na het lezen van deze pagina benieuwd of zelfs enthousiast geworden? Kijk dan ook eens op de website van het Veron Pinksterkamp: https://veronpinksterkamp.nl
Je weet pas echt hoe het is als je er bent geweest….. Kom volgend jaar gewoon eens kijken of neem meteen de tent mee. 🙂
Omdat de 4 FET’s in de eindtrap snel het leven geven zijn een aantal voorbereidingen heel belangrijk. Zo moet de voedingsspanning naar maximaal 12 Volt (ik heb de QDX gebouwd voor 12 Volt en uit de voeding komt 13,8 Volt). Ook een volle 12 Volt accu geeft makkelijk 14 Volt bij volle lading. En om eventuele spanningspieken vanuit de antenne te blokken moeten twee zenerdiodes over de FET’s geplaatst worden zoals LA3ZA dit op zijn website beschrijft. Dit heb ik nu gedaan met 2 zenerdiodes van 47 Volt, 1,3 Watt. De FET’s kunnen een maximale spanning hebben van 60 Volt dus dit moet nu goed gaan.
En om de spanning 2x 0,6 Volt naar beneden te halen een brugcel geplaatst. Dit voorkomt dat de FET’s veel te heet worden. En ja, het uitgangsvermogen is wat minder nu maar met 4 of 5 Watt zal het allemaal niet veel uitmaken. Defecte FET’s geven helemaal geen zendvermogen…..
Ach…. en dat het werkt blijkt wel bij PSK reporter….. ik ben gehoord in Argentinië en China… met 4 Watt en een HyEndFed antenne….. Dus het werkt 🙂
Gisteravond de connectoren op de print geplaatst. En toen kwam het meest spannende moment; dummyload eraan en spanning erop. De QDX startte op en…… geen rook gelukkig. Daarna de laptop aangesloten met wsjt-x en het vermogen gemeten door op de Tune knop te klikken. Op alle banden was er zo’n 5 Watt zendvermogen, behalve op 80 meter. Helaas bleek 1 kant van de 80 meter spoel geen contact te maken dus dit even hersteld. En daarna… netjes op alle banden vermogen. Voordat wsjt-x werkte moesten er nog wel QDX specifieke instellingen gedaan worden.
Na de positieve testen de HyEndFed antenne er aan gekoppeld. Direct waren er FT8 signalen zichtbaar in het scherm van wsjt-x. Dat ziet er dus goed. Uit. Final test… een QSO maken… en dat lukte direct. Zonder enige moeite een eerste QSO met CT2FPY over een afstand van 1777 KM… en dat met 5 Watt! Daarna nog een tweede QSO en toen het F4IIX.
Dus het werkt super. Op PSK reporter is goed te zien hoe het nu werkt, bij redelijk slechte condities. En toch 1 uitschieter:
Rx at Tue, 25 Apr 2023 18:15:30 GMT From PE2V by J68HZ in St. Lucia Loc FK93LU Frequency: 14.074.655 MHz (20m), FT8, -15dB Distance: 7289 km bearing 260° Using: Red Pitaya FT8 TRX 1.0 Antenna: Dipole
De QDX met 5 Watt en HyEndFed draadantenne met een redelijk slechte SWR van bijna 2:1 op de 20 meter FT8 frequentie … in de QDX zit geen antennetuner dus daar moest ik het even mee doen. op 80 meter is de SWR op de FT8 frequentie 3:1 en op 40 meter 2,5:1 dus zonder tuner ga ik dit nu niet gebruiken met de QDX die op een iets te hoge spanning draait. De HyEndFed heeft wel een goede SWR middenin alle banden maar is behoorlijk smalbandig.
Het enige dat nog moet gebeuren is een groter koelprofiel aanbrengen boven de 4 FETs maar dat doe ik later**. Ook moet de voedingsspanning van 13,8Volt terug gebracht worden naar 12Volt. Dit ga ik doen met een step-down module***. Dus QDX print in het kastje en dichtgeschroefd.
** Dit blijkt een onnodige en zinloze oplossing, dus laat ik weg.
*** Omdat de step-down module er niet is ga ik het met een brugcel oplossen, naast de spanningsval van 2 diodes heb ik dan ook gelijk een + / – aansluitbeveiliging.
En nu is het wachten op de MTM-ATU QRP Transmach ATU kit van Kanga products UK, een super antenne tuner met SWR indicatie. En uiteraard moet ik nog een antenne knutselen. Daarvoor heb ik al een hengel van 6 meter, stukken luidsprekerdraad hebben ze vast wel bij de Action…..
De eerste onderdelen zitten erop. Het koste even wat tijd om de condensatoren uit te zoeken maar de documentatie is gelukkig super duidelijk….:
Nu is het tijd voor de spoelen / ringkernen. Ik schrok wel hoe klein alles is maar met het tempo van 1 ringkern per dag moet het vast lukken. Misschien gaat het sneller. We gaan het meemaken.
Update 1: op de laatste foto is te zien dat de eerste trafo’s en/of ringkernen er op zitten. Nog 5 te gaan…..
Update 2: De trafo’s en ringkernen zijn allemaal klaar en geplaatst. Zie foto hieronder. Vanavond of morgen de connectoren en dan kunnen we gaan testen. De sluitring waarmee de FET’s van de eindtrap ‘soort van’ gekoeld worden wil ik nog gaan vervangen door een klein koellichaam. Deze ligt al klaar maar doe ik pas als de TRX werkt.
